Báo cáo của Bộ Xây dựng mới đây cho biết các địa phương đăng ký hoàn thành xây dựng 108 dự án nhà ở xã hội, quy mô 47.532 căn hộ trong năm 2024. Đến nay đề án xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội đã vào guồng và đang bứt tốc.

Doanh nghiệp chung tay

Theo Bộ Xây dựng, trong số 108 dự án nhà ở xã hội (NOXH) đăng ký hoàn thành trong năm 2024, TP.HCM đăng ký hoàn thành 6 dự án, quy mô 3.765 căn hộ; Bình Dương 20 dự án, quy mô 4.500 căn hộ; Cần Thơ 2 dự án (1.535 căn hộ); An Giang 4 dự án (1.907 căn hộ). Tỉnh Bắc Ninh đăng ký hoàn thành 5 dự án, quy mô 6.000 căn hộ; Hải Phòng 8 dự án (3.925 căn hộ); Quảng Ninh 3 dự án (1.600 căn hộ); Hà Nội 3 dự án (1.181 căn hộ); Bắc Giang 2 dự án (2.428 căn hộ); Hà Nam 4 dự án (1.666 căn hộ) và Đà Nẵng 3 dự án (1.880 căn hộ).

Mới nhất, Vinhomes chỉ trong 1 tuần liên tiếp khởi công 2 dự án lớn quy mô hơn 100 ha tại Hải Phòng và Nha Trang. Đó là dự án NOXH Happy Home có tổng vốn đầu tư dự kiến gần 3.800 tỉ đồng trong phân khu 3 của Khu đô thị ven vịnh Cam Ranh, dự kiến hoàn thành cuối năm 2026 và là dự án NOXH có quy mô lớn nhất trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa. Quy mô dự án gần 88 ha, gồm gần 3.600 căn NOXH dạng thấp tầng và khu vực nhà ở thương mại với gần 540 căn liền kề và liền kề có sân vườn. Ngoài ra, còn có nhiều công trình thương mại – dịch vụ như trung tâm thương mại, siêu thị, chợ, dịch vụ, văn phòng… cùng một số hạng mục hạ tầng xã hội khác.

Trước đó, tập đoàn này cũng đã khởi công dự án NOXH đầu tiên mang thương hiệu Happy Home tại Hải Phòng với quy mô hơn 28 ha với tổng vốn đầu tư hơn 5.800 tỉ đồng. Sau khi hoàn thành sẽ cung cấp 27 block nhà chung cư với khoảng 4.004 căn hộ, đáp ứng chỗ ở cho khoảng gần 10.000 người. Trước đó, tháng 7.2022, Vinhomes cũng động thổ 2 dự án NOXH với số lượng 3.500 căn tại Quảng Trị và Thanh Hóa.

Ông Nguyễn Việt Quang, Tổng giám đốc Tập đoàn Vingroup, cho biết dự án NOXH Happy Home là dự án NOXH thứ 4 được Vinhomes triển khai trên toàn quốc và là dự án thứ 2 được khởi công tính từ đầu năm 2024 đến nay.

Không chỉ Vingroup, tại TP.HCM, trong 6 dự án NOXH mà thành phố đăng ký hoàn thành trong năm 2024, tất cả đều do doanh nghiệp (DN) tư nhân đầu tư. Như Tập đoàn Hưng Thịnh công bố xây 150.000 NOXH, góp phần giải “cơn khát” nhà ở dành cho người lao động, người có thu nhập thấp. 

Theo ông Nguyễn Đình Trung, Chủ tịch Tập đoàn Hưng Thịnh, một trong những bài toán lớn nhất của NOXH là làm thế nào để nhà nước và DN cùng đồng hành để có những giải pháp toàn diện, tạo điều kiện có được nguồn cung nhà ở cho mọi người. Bởi hầu hết người dân tại các thành phố lớn đều mong muốn sở hữu nhà ở và gắn bó gần như cả cuộc đời. Do đó, việc có được ngôi nhà là một bước ngoặt lớn, một ước mơ, thậm chí là một gia tài phải tích lũy cả đời. Nhà nước có chính sách hỗ trợ người dân có nhà, ngân hàng có chính sách cho vay, lãi suất thấp. Các DN trong chuỗi cung ứng từ nguyên vật liệu xây dựng, thiết kế, thi công, phát triển… liên kết với nhau để tạo ra những ngôi nhà chất lượng, giá thành vừa túi tiền. 

Quan trọng là phải có những cơ chế mang tính đột phá, thông thoáng, tạo điều kiện để phát triển nguồn hàng. Dự kiến những căn nhà này có giá dưới 20 triệu đồng/m2. Thế nhưng dù rất tâm huyết, kế hoạch đã khởi động từ đầu năm 2022, nhưng đến nay các thủ tục pháp lý, theo ông Trung vẫn “chưa đâu vào đâu”.

Bình Dương là một trong những tỉnh tiên phong trong việc xây dựng và đưa vào sử dụng mô hình NOXH, nhà ở công nhân mang lại nhiều hiệu quả nhất. Cụ thể, trong giai đoạn 2011 – 2015, Bình Dương đã thu hút 82 dự án phát triển NOXH, với tổng diện tích sàn nhà ở là 3,8 triệu m², đáp ứng cho 238.325 người, với tổng mức đầu tư là 19.034 tỉ đồng. Trong giai đoạn 2016 – 2020, Bình Dương đã đầu tư được 1,33 triệu m2 sàn/2 triệu m2 sàn, đạt tỷ lệ 65% kế hoạch. 

Để làm được điều này, Bình Dương đã huy động được nhiều DN tham gia đầu tư xây dựng NOXH, nhà ở công nhân. Điển hình là Becamex IDC, một DN nhà nước, đã được tỉnh giao trọng trách xây dựng NOXH. Qua đó, với những lợi thế sẵn có về nguồn vốn, quỹ đất và hạ tầng, đã góp phần mang đến những dự án NOXH đồng bộ, phù hợp và giá thành thấp cho người lao động.

Giúp thị trường hồi phục trở lại

Đề đẩy mạnh chương trình xây dựng 1 triệu căn NOXH, ông Nguyễn Văn Đính, Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản VN, kiến nghị ưu đãi về chính sách, cụ thể về thuế giá trị gia tăng (VAT) nhà nước nghiên cứu vẫn giữ ở mức 5%. Về lợi nhuận làm NOXH, kiến nghị cần tăng lên 15% hoặc thưởng theo thực tế thành tích phát triển NOXH hoặc hình thức tương đương để bù đắp chi phí, tạo động lực cho các nhà đầu tư (NĐT) tiếp tục đầu tư, phát triển phân khúc NOXH.

Tại TP.HCM, trước những vướng mắc về thủ tục đầu tư NOXH, ông Bùi Xuân Cường, Phó chủ tịch UBND TP.HCM, cho biết sẽ vận dụng Nghị quyết 98 để triển khai. Theo đó, thời gian tới thành phố sẽ tập trung giải quyết các vấn đề đang vướng mắc, khó khăn trong quá trình triển khai đối với dự án NOXH. Nhằm đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng NOXH, nhà ở công nhân, UBND TP đã giao nhiệm vụ cụ thể cho từng sở, ngành và các cơ quan liên quan giải quyết hồ sơ, thủ tục hành chính, các vấn đề khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. 

Trong đó, Phó chủ tịch UBND TP.HCM giao Sở Xây dựng chủ trì việc nghiên cứu xử lý, tháo gỡ đối với nhóm dự án NOXH đã có pháp lý rõ ràng, đầy đủ để NĐT sớm triển khai thực hiện. Đối với nhóm dự án có pháp lý phức tạp, vướng mắc cần nghiên cứu kỹ, tham mưu đề xuất giải pháp xử lý đảm bảo chặt chẽ về trình tự, thủ tục, đúng quy định pháp luật. Từng dự án cụ thể vướng ở sở, ngành nào, ông Cường giao cho đơn vị đó xử lý triệt để.

Theo đánh giá của các chuyên gia, đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn NOXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp được Thủ tướng Chính phê duyệt, với các giải pháp cụ thể cho các địa phương, các ngân hàng đang giúp cơ hội tiếp cận nhà giá hợp lý của người dân tăng lên. Đặc biệt là khi gần 300 dự án được triển khai trong thời gian tới, sức nóng của NOXH sẽ lan tỏa tới các phân khúc bất động sản khác, giúp thị trường hồi phục trở lại.

DN muốn chính quyền địa phương giải phóng mặt bằng và tạo quỹ đất sạch để đấu thầu, lựa chọn NĐT. Bên cạnh đó, cần làm rõ cơ chế để giải quyết giá trị mà các NĐT đã bỏ tiền ra mua đất thương mại và chuyển sang làm NOXH. Đặc biệt, cần có nghị định, thông tư hướng dẫn do các bộ, ngành liên quan thông qua, chính quyền địa phương vào cuộc mạnh mẽ trong từng khâu giải quyết thủ tục thì mới đẩy nhanh tiến độ xây dựng NOXH được.

Ông Nguyễn Văn Đính, Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản VN

Nguồn: thanhnien.vn