Năm 2024, cả nước dành 657.000 tỷ đồng cho đầu tư công và phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân ít nhất 95%. Trong đó, vốn đầu tư phát triển hạ tầng giao thông chiếm áp đảo, lên tới 422.000 tỷ đồng. Việc tập trung giải ngân đầu tư công và đưa các dự án giao thông vào khai thác sẽ thúc đẩy tăng trưởng, tạo không gian phát triển mới…

Ngày 16/2, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải chủ trì họp Phiên thứ 9 của Ban Chỉ đạo.

Ưu tiên nguồn lực để đột phá hạ tầng

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết cả nước đang thúc đẩy ba động lực tăng trưởng, trong đó có động lực về đầu tư, bao gồm đầu tư trong nước, đầu tư nước ngoài, đầu tư tư nhân và đầu tư toàn xã hội.

Khẳng định đầu tư công có vai trò quan trọng, dẫn dắt, kích hoạt mọi nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển, Thủ tướng Chính phủ cho biết năm 2024, cả nước dành 657.000 tỷ đồng cho đầu tư công, chủ yếu là đầu tư hạ tầng giao thông và phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân ít nhất 95%.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh việc triển khai các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải là việc khó, cả về quy mô, đối tượng, phạm vi, với tổng mức đầu tư rất lớn 422.000 tỷ đồng trong năm 2024. 

Cùng với hiệu quả thúc đẩy động lực tăng trưởng, việc tập trung giải ngân đầu tư công, với các dự án giao thông được đưa vào khai thác sẽ góp phần giảm chi phí logistics cho doanh nghiệp, giảm giá thành đầu vào, tăng sức cạnh tranh của sản phẩm, doanh nghiệp và nền kinh tế. Đồng thời, tạo không gian phát triển mới vì đường đi đến đâu, mở ra không gian phát triển mới đến đó, nhất là phát triển công nghiệp, các khu đô thị, dịch vụ…

“Điều đó khẳng định việc Đảng, Nhà nước xác định tập trung thực hiện ba đột phá chiến lược, nhất là đột phá về hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng giao thông là lựa chọn đúng đắn, sáng suốt, là yếu tố quyết định cho sự phát triển trước mắt và lâu dài,”, Thủ tướng khẳng định.

Cũng theo người đứng đầu Chính phủ, trong những năm vừa qua, việc đầu tư, phát triển hạ tầng giao thông đã được thúc đẩy, tạo ra phong trào, xu thế, không chỉ trung ương mà địa phương cũng làm được.

Năm 2021-2022 là giai đoạn khởi động, chuẩn bị và phê duyệt dự án, năm 2023 triển khai đồng loạt, năm 2024 được xác định là năm tăng tốc thực hiện các công trình giao thông trọng điểm.

Nhìn lại năm 2023, Thủ tướng đánh giá đây là một năm thành công về phát triển hạ tầng, một trong ba đột phá chiến lược. Thủ tướng cũng biểu dương các địa phương, các bộ, ngành, các chủ đầu tư, nhà thầu, nhà tư vấn và nhân dân có dự án đi qua đã có nhiều nỗ lực, triển khai đồng bộ, nhất là với khí thế làm việc “xuyên Tết, xuyên ngày nghỉ”, “vượt nắng, thắng mưa”, “làm việc 3 ca, 4 kíp”, ” ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương”, thúc đẩy triển khai các công trình, dự án hạ tầng giao thông, càng làm càng trưởng thành cả về tư duy, nhận thức, hành động.

Cũng tại phiên họp, Thủ tướng cũng chỉ rõ, một số công trình, dự án có tiến độ triển khai vẫn chậm do thủ tục đầu tư kéo dài; giải phóng mặt bằng chậm; chưa chủ động nguyên vật liệu do vướng mắc quy định; chế độ, chính sách khuyến khích các đơn vị, cá nhân nỗ lực tập trung thúc đẩy các dự án chưa kịp thời; các chủ thể liên quan cần phối hợp chặt chẽ, hiệu quả hơn…

Thủ tướng yêu cầu các đại biểu dự phiên họp thảo luận, đánh giá tình hình, đề xuất giải pháp rút ngắn tiến độ các công trình, dự án, bảo đảm chất lượng, kỹ/mỹ thuật công trình, bảo đảm an toàn lao động, vệ sinh, cảnh quan môi trường. Đồng thời, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong sử dụng vốn ODA, sử dụng cát biển vào xây dựng các công trình giao thông… 

Quyết liệt gỡ khó, đẩy nhanh tiến độ triển khai

Trước đó, năm 2023, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì 05 phiên họp Ban Chỉ đạo và cùng các Phó Thủ tướng Chính phủ trực tiếp kiểm tra hiện trường các công trình, dự án; đồng thời, chỉ đạo, ban hành nhiều chỉ thị, công điện, văn bản để tháo gỡ các khó khăn vướng mắc, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ.

Ngay trong những ngày đầu năm 2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 02 công điện chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án, công trình hạ tầng giao thông và tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến định mức, đơn giá xây dựng; khai thác, cung ứng vật liệu xây dựng.

Trong hai ngày mùng 3 và mùng 4 Tết Giáp Thìn, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã kiểm tra, chúc Tết, tại 05 dự án trọng điểm ngành giao thông vận tải khu vực Hà Nội, TP.HCM, Đồng Nai và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu để kịp thời chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, động viên khích lệ người lao động.

Với sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, các đồng chí Phó Thủ tướng Chính phủ, cùng với sự phối hợp chặt chẽ, có trách nhiệm, sự nỗ lực triển khai của các bộ, ngành, địa phương, nhiều khó khăn, vướng mắc tồn tại từ lâu tại một số dự án đã được tập trung xử lý. Công tác chuẩn bị đầu tư các dự án đã được đẩy nhanh, nhiều dự án đã được khởi công trong năm 2023, nhiều công trình dự án đã được khánh thành đưa vào sử dụng phát huy hiệu quả đầu tư.

Với các dự án mới triển khai, đa số đạt hoặc vượt kế hoạch đề ra; kết quả giải ngân của các dự án đều đạt ở mức cao hoặc vượt yêu cầu. Các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Tài chính đã hoàn thành nhiều nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao.

Về tiến độ triển khai các dự án trọng điểm, dự án cao tốc Bắc-Nam phía đông đã hoàn thành 9/11 dự án thành phần giai đoạn 2017-2020 và dự án Mỹ Thuận-Cần Thơ theo đúng kế hoạch, nâng tổng số đường cao tốc lên 1.892 km, trong đó riêng năm 2023 là 475 km. Hai dự án còn lại đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT, các chủ đầu tư, nhà thầu đang tích cực triển khai để hoàn thành theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Đối với 12 dự án thành phần giai đoạn 2021-2025, mặc dù năm đầu triển khai còn vướng mắc nhiều về mặt bằng và vật liệu xây dựng nhưng các chủ đầu tư, nhà thầu đã nỗ lực tổ chức thi công, bám sát tiến độ đề ra.

Đối với 5 dự án đường bộ cao tốc trục Đông-Tây và đường vành đai, tiến độ triển khai còn chậm, trừ một số gói thầu do TP.HCM và Long An (đường Vành đai 3), Hà Nội (đường Vành đai 4), Bà Rịa-Vũng Tàu (đường cao tốc Biên Hòa-Vũng Tàu), Đắk Lắk và Khánh Hòa (Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột) làm cơ quan chủ quản triển khai cơ bản đáp ứng kế hoạch.

Các dự án cao tốc khác như Tuyên Quang-Hà Giang đoạn qua tỉnh Hà Giang; Cao Lãnh-An Hữu; Bến Lức-Long Thành đang được các chủ đầu tư, nhà thầu triển khai bám sát tiến độ đề ra.

Dự án đường sắt đô thị Nhổn-ga Hà Nội và dự án Bến Thành-Suối Tiên đang được Hà Nội và TP.HCM rà soát, tháo gỡ các vướng mắc trong hợp đồng, thực hiện đào tạo nhân sự, hoàn tất các thủ tục về phòng cháy, chữa cháy, nghiệm thu công trình, chứng nhận an toàn hệ thống để phấn đấu vận hành đoạn tuyến Nhổn-ga Hà Nội và dự án Bến Thành-Suối Tiên vào tháng 7/2024.

Đối với dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, các gói thầu đang tổ chức thi công như gói thầu 5.10 nhà ga hành khách, gói thầu xây dựng các công trình phục vụ quản lý bay đã được Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) chỉ đạo các nhà thầu tích cực triển khai bám sát tiến độ.

Các gói thầu chưa khởi công thuộc dự án thành phần 1 xây dựng trụ sở các cơ quan quản lý nhà nước, dự án thành phần 4 xây dựng các công trình thiết yếu đang được các cơ quan chủ quản triển khai các thủ tục đầu tư; lựa chọn nhà đầu tư. Gói thầu nhà ga hành khách T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất được ACV triển khai thi công, bám sát tiến độ đề ra, đến nay giải ngân đạt 2.477/10.825 tỷ đồng (23%)…

Hiện nhiều dự án đã hoàn thành việc phê duyệt chủ trương đầu tư, dự án đầu tư như cao tốc Hòa Bình-Mộc Châu, Hữu Nghị-Chi Lăng, Dầu Giây-Liên Khương để tiếp tục triển khai lựa chọn nhà thầu, khởi công trong năm 2024.

Hiện nay, cả nước có 34 dự án lớn, 86 dự án thành phần quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải tại 46 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Trong đó có 5 dự án đường sắt, 2 dự án cảng hàng không, còn lại là các dự án đường bộ, chủ yếu là đường bộ cao tốc và các đường vành đai vùng Thủ đô Hà Nội, đường vành đai TP.HCM.

Thời gian qua, nhiều khó khăn, vướng mắc trong thời gian dài tại một số dự án được tập trung xử lý như dự án cao tốc Bến Lức-Long Thành (đình trệ nhiều năm đã được tập trung tháo gỡ các vướng mắc về vốn, về giải quyết các phát sinh trong hợp đồng xây lắp để tái khởi động, tiến độ triển khai theo đúng kế hoạch); dự án nhà ga T3 sân bay Tân Sơn Nhất (khó khăn về giải phóng mặt bằng); dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành (khó khăn về công tác lựa chọn nhà thầu, công tác giải phóng mặt bằng).

Nguồn: vneconomy.vn